Vanaf dat we klein zijn ontwikkelen we ons ego. Dit ego zorgt ervoor dat we ons staande kunnen houden in de wereld. Ons ego kan alleen denken in goed of fout, zwart of wit, links of rechts. Dualiteit noemen we dat. Er bestaat ook zoiets als non-dualiteit, ik zou het heelheid of eenheid kunnen noemen. Ik denk dat je het ook kunt samenvatten met het woord liefde. Niet de ‘kleine liefde’ die vooral een eigen behoefte bevredigd wil zien, maar de grote, allesomvattende liefde, die sommige mensen ook wel God of de Bron noemen.

De dualiteit van ons ego-denken zorgt ervoor dat we ons in reactie op een pijnlijke situatie opstellen als slachtoffer of als dader. Als ik erg moe ben, kan ik me als slachtoffer gaan gedragen en benadrukken hoe zielig ik wel ben. Ik kan ook iets of iemand anders de schuld van die moeheid geven en me daarmee dus als aanklager/dader ten opzichte van de ander gaan gedragen. Een non-duale optie is om de moeheid te benaderen met liefde; mezelf de ruimte geven rust te nemen en eventueel vanuit die nood de mensen om me heen te vragen me die rust ook te gunnen. Zonder zielig te doen èn zonder hen te beschuldigen.

Klinkt heel makkelijk als je het zo leest, blijkt heel moeilijk als je daadwerkelijk met een pijnlijke situatie zit. Want dan vlamt je ego op om je te beschermen; om de wereld overzichtelijk te houden deelt hij alles en iedereen in in goed en slecht. De eerste stap in leren om vanuit liefde te reageren is waarnemen wat er gebeurt: reageer je als dader of als slachtoffer? Wat had (achteraf gezien) een reactie uit liefde kunnen zijn? Veroordeel jezelf vervolgens niet, oefen. Oefen om (misschien alsnog) vanuit liefde te reageren.