Dit weekend ontdekte ik dat ik een begrip-chip heb. Nou ja, dat wist ik natuurlijk al lang, want dat is wel een ‘ding’ dat je goed kan gebruiken als therapeut. Meestal noemt men dat inlevingsvermogen of empathie. Dit weekend was echter het moment dat ik het in een privé situatie (a) een andere naam gaf en (b) gelijk ook bewust uit zette.

Want er zijn twee grote risico’s verbonden aan het continu aan hebben staan van je begrip-chip. Ik zet ze even voor je op een rijtje:

1. begrip voor de ander = geen ruimte voor jezelf

Als je altijd andermans keuzes, gedrag, gevoelens begrijpt, omdat je zo invoelend bent, omdat je zoveel af weet van de psyche van de mens en van zijn gedrag, dan praat je het gedrag daarmee ‘goed’ voor jezelf. Wat je daarbij vergeet is dat het effect van het gedrag van de ander op jou, ook jouw begrip verdient. Als de begrip-chip 1 kant op werkt: “ach ja ik snap het wel, het is best begrijpelijk, ik zal er maar niets van zeggen…” waar blijft dan jouw primaire gevoel?! In het verdom-hoekje…

Vandaar dat ik dit weekend mijn begrip-chip even heb uitgezet, om gewoon te voelen wat om aandacht vroeg: teleurstelling. De ander had mij teleurgesteld. Omdat ik mijn gevoel aandacht en een stem gaf, kon ik het daarna ook makkelijker van me af laten glijden. Daarna mijn begrip-chip weer aanzetten zorgde ervoor dat ik zonder wrok weer begrip op kon brengen voor wat mijn reactie teweeg brengt bij de ander.

2. begrip voor de ander = geen verhelderende vragen meer stellen

Als je altijd denkt de ander te begrijpen, stel je hem of haar geen vragen meer, want je begrijpt het al (denk je). Je vult de beweegredenen en gevoelens van de ander voor hem of haar in. Dan is er geen dialoog meer en blijf je allebei vastzitten in het beeld dat je van de ander of de situatie hebt.

Goede redenen dus om (zeker als privé persoon) kritisch met je begrip-chip om te gaan. Begrijp me niet verkeerd ;o), ik vind empathie heel waardevol en ook onmisbaar als zorg-professional. Het blijft wel de kunst om ook vragen te blijven stellen én om ook jezelf niet uit het oog te verliezen.

Ken jij nog meer risico’s van de begrip-chip? Ik lees ze graag!